Olej z czarnuszki – na co pomaga i jak stosować?

Olej z czarnuszki od wielu lat cieszy się ogromną popularnością i jest polecany przy wielu problemach zdrowotnych. Jak działa olej z czarnuszki i kto powinien go stosować? Wszystkiego dowiesz się z tego artykułu.

Olej z czarnuszki – właściwości

Czarnuszka (Nigella sativia L.) to roślina rosnąca głównie w Azji i terenach śródziemnomorskich. Od tysięcy lat nasiona czarnuszki, a także pozyskiwane z nich oleje, wyciągi i ekstrakty stosowane są w medycynie ludowej w ramach wspierania leczenia wielu problemów zdrowotnych. Wiele zastosowań oleju z czarnuszki potwierdza nowoczesna medycyna i literatura naukowa. 

Badania nad składem i właściwościami nasion czarnuszki oraz produkowanych z nich olejów i ekstraktów intensywnie trwają od połowy XX wieku. Wiadomo, że olej z czarnuszki jest źródłem wielu substancji bioaktywnych takich jak saponiny, alkaloidy, kumaryny, polifenole, które są odpowiedzialne za jego prozdrowotne działanie. Na szczególną uwagę zasługuje tymochinon. Jest to substancja obecna w oleju czarnuszki o działaniu:

• Antyoksydacyjnym,
• Immunomodulującym,
• Przywracającym równowagę między cytokinami prozapalnymi i przeciwzapalnymi. 

Dodatkowo olej z czarnuszki charakteryzuje się wysoką zawartością kwasów tłuszczowych nienasyconych, które wspierają zdrowie metaboliczne. Jest źródłem m.in. kwasu linolowego (LA) oraz alfa-linolenowego (ALA). Inne ważne składniki nasion czarnuszki to: p-cymen, karwakrol, tymol, t-anetol, β-pinen, α-pinen i γ-terpinen.

Dzięki tak bogatemu składowi olej z czarnuszki ma właściwości:

• Przeciwzapalne,
• Przeciwalergiczne,
• Immunomodulujące (wspierające układ odpornościowy),
• Przeciwnowotworowe,
• Przeciwbakteryjne,
• Antyoksydacyjne,
• Hipoglikemizujące (obniżające stężenie glukozy we krwi),
• Hepatoprotekcyjne (chroni komórki wątroby),
• Neuroprotekcyjne (chroni komórki nerwowe),
• Regulujące ciśnienie tętnicze.

Olej z czarnuszki – na co pomaga?

Olej z czarnuszki jest pomocny przede wszystkim w stanach osłabienia układu odpornościowego oraz chorobach przebiegających ze wzmożonym, przewlekłym stanem zapalnym. Jest to stan charakterystyczny dla bardzo wielu schorzeń m.in. metabolicznych, sercowo-naczyniowych oraz neurodegeneracyjnych. Zobacz, na co pomaga olej z czarnuszki i kiedy warto go stosować:

• Wspiera odporność, działa przeciwdrobnoustrojowo, dlatego warto stosować go podczas infekcji lub profilaktycznie w okresie jesienno-zimowym,
• Wspomaga regulację stężenia glukozy we krwi i odpowiedź komórek na insulinę, dzięki czemu można go zastosować w cukrzycy lub insulinooporności,
• Poprawia funkcję śródbłonka naczyniowego, działa przeciwzapalnie, poprawia parametry lipidowe (m.in. poziom LDL, czyli “złego” cholesterolu oraz HDL, czyli “dobrego”cholesterolu), przez co może wspierać profilaktykę i leczenie chorób sercowo-naczyniowych,
• Działa neuroprotekcyjnie i obniża stan zapalny w przebiegu chorób neurodegeneracyjnych, dzięki czemu może stanowić wsparcie dla osób starszych,
• Dzięki właściwościom ochronnym w stosunku do żołądka i wątroby, warto rozważyć jego zastosowanie w przypadku chorób układu pokarmowego takich jak wrzody żołądka.

Inne sytuacje, kiedy warto zastosować olej z czarnuszki to:

• Alergia,
• AZS (atopowe zapalenie skóry),
• Choroby tarczycy m.in. Hashimoto,
• Łuszczyca.

Mimo tak szerokiego zastosowania oleju czarnuszki i wielu potencjalnych korzyści wynikających z jego przyjmowania, pamiętaj, że najlepiej zadziała jako dodatek do zdrowej diety i zdrowego stylu życia. Najlepszym wsparciem dla Twojego organizmu jest zdrowe, niskoprzetworzone, urozmaicone żywienie, umiarkowana aktywność fizyczna oraz odpowiednia, jakość i długość snu. Jeśli nie dbasz o te czynniki, olej z czarnuszki nie rozwiąże problemu. Zadbaj o podstawy, a następnie sięgnij po dodatkowe wsparcie. 

Olej z czarnuszki w ciąży

Niestety możliwość zastosowania oleju z czarnuszki w okresie ciąży są kwestią kontrowersyjną. Brakuje wystarczającej liczby wiarygodnych badań oceniających bezpieczeństwo jego stosowania. Z tego względu olej z czarnuszki w ciąży nie jest zalecany rutynowo. Jeśli zastanawiasz się nad jego włączeniem do swojej diety, skonsultuj to z lekarzem i dietetykiem, aby ocenić potencjalne korzyści i zagrożenia. Pomoże to podjąć najlepszą decyzję, adekwatną do Twoich indywidualnych potrzeb. Olej z czarnuszki a karmienie piersią to również niejasna kwestia, wymagająca konsultacji ze specjalistą.  

Olej z czarnuszki – przeciwwskazania, kto nie powinien pić? 

Oleju z czarnuszki nie należy podawać dzieciom poniżej 1 roku życia. Na jego spożycie powinny również uważać kobiety ciężarne i karmiące piersią. W przypadku przyjmowania jakichkolwiek leków zwłaszcza przeciwdepresyjnych, hipotensyjnych, przeciwzakrzepowych i immunosupresyjnych, należy zasięgnąć opinii lekarza, aby wykluczyć ewentualne interakcje między składnikami oleju z czarnuszki a składnikami leków. 

Olej z czarnuszki – jaki wybrać?

Jeśli chcesz kupić olej z czarnuszki do picia, zwróć uwagę, aby wybrać olej nierafinowany i tłoczony na zimno. Ma on najwięcej wartości odżywczych i prozdrowotnych. Kupuj olej wyłącznie w ciemnych i szklanych butelkach. Jak przechowywać olej z czarnuszki? Najlepiej w lodówce, w szczelnie zamkniętej butelce. Upewnij się również, jaki jest termin przydatności do spożycia. Najczęściej wynosi on ok. 3 miesięcy od daty wytłoczenia. Jeśli obawiasz się, że nie uda Ci się spożyć całości w określonym czasie, lepiej wybierać mniejszą pojemność.

Kiedy pić olej z czarnuszki? Pora spożycia nie ma większego znaczenia. Niektórzy piją olej z czarnuszki rano, inni preferują porę wieczorną. Nie ma to wpływu na jego skuteczność. A jak długo pić olej z czarnuszki? To kwestia bardzo indywidualna, zależna od stanu zdrowia i oczekiwanych efektów. Moje doświadczenia z pacjentami pokazują, że warto regularnie pić olej z czarnuszki przez ok. 1-3 miesiące. 

Olej z czarnuszki – jak stosować?

Olej z czarnuszki możesz przyjmować samodzielnie lub jako dodatek do posiłków. Charakteryzuje go wyrazisty, korzenny, lekko drapiący w gardło posmak, dlatego wiele osób dodaje go do sałatek, zup lub koktajli. Możesz spożywać go w każdej z tych form, pamiętaj jednak, że olej z czarnuszki nie daje się do smażenia, pieczenia, ani gotowania. Dodawaj go do lekko przestudzonych potraw. Optymalna dawka oleju z czarnuszki w celu zaobserwowania pozytywnych efektów wynosi 1 łyżkę dziennie. 

Działanie i zastosowanie oleju z czarnuszki – podsumowanie

Olej z czarnuszki jest źródłem wielu składników prozdrowotnych, dzięki którym może wykazywać pozytywny wpływ na funkcjonowanie organizmu. Jest pomocny m.in. we wzmacnianiu odporności oraz profilaktyce i leczeniu chorób metabolicznych i sercowo-naczyniowych. Olej z czarnuszki jako dodatek do dobrze zbilansowanej diety i zdrowego stylu życia może być bardzo dobrym wsparciem dla organizmu w wielu sytuacjach.