Uncategorized

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego Choroby czynnościowe przewodu pokarmowego to powszechne zaburzenia, które niestety bywają trudne do zdiagnozowania i leczenia. Ich objawy potrafią być niezwykle uporczywie i utrudniać codzienne funkcjonowanie. Jeśli doświadczasz przewlekłych dolegliwości ze strony przewodu pokarmowego, warto zastanowić się, czy nie są to właśnie zaburzenia czynnościowe.  Zaburzenia czynnościowe – co to jest? Czynnościowe zaburzenia przewodu pokarmowego to schorzenia dające przewlekłe objawy, których nie można wyjaśnić żadną stwierdzoną nieprawidłowością anatomiczną lub organiczną. W praktyce oznacza to, że osoby borykające się z chorobami czynnościowymi doświadczają wielu nieprzyjemnych dolegliwości przez wiele miesięcy i lat, a ich wyniki badań laboratoryjnych i obrazowych są prawidłowe. Zaburzenia czynnościowe układu pokarmowego mogą występować pojedynczo lub współistnieć z innymi chorobami gastrologicznymi.  W klasyfikacji i diagnostyce chorób czynnościowych wykorzystuje się Kryteria Rzymskie IV z 2016 roku. Wcześniej, przez dekadę, obowiązywały Kryteria Rzymskie III, które jednak wymagały aktualizacji. W najnowszych wytycznych zaproponowano zmianę nazewnictwa tej grupy schorzeń na “zaburzenia interakcji jelitowo mózgowych” (ang. Disorders of Gut Brain Interaction). Nazwa ta wskazuje na kluczowe znaczenie zaburzeń osi mózgowo-jelitowej w rozwoju problemów z przewodem pokarmowym. Uwzględniono również czynniki takie jak zaburzenia motoryki przewodu pokarmowego, nadwrażliwość trzewna, zaburzenia funkcji immunologicznych, mikroflory jelitowej oraz pracy ośrodkowego układu nerwowego. Tak różnorodne podłoże zaburzeń czynnościowych pokazuje, że są to bardzo złożone problemy, wymagające interdyscyplinarnego i holistycznego podejścia.  Zaburzenia czynnościowe przełyku Wśród zaburzeń czynnościowych górnego odcinka przewodu pokarmowego i przełyku wyróżniamy m.in. czynnościowy ból w klatce piersiowej, zgagę czynnościową oraz nadwrażliwość na refluks. Leczenie zaburzeń czynnościowych przełyku może wymagać farmakoterapii, zmian stylu życia oraz dietoterapii. W ramach leczenia dietetycznego można rozważyć wprowadzenie zasad diety lekkostrawnej, ograniczenie produktów podrażniających śluzówki przełyku oraz sprzyjających występowaniu refluksu. Zaburzenia czynnościowe żołądka i dwunastnicy Zaburzenia czynnościowe mogą dotyczyć również pracy żołądka i dwunastnicy. Najczęściej występuje dyspepsja czynnościowa. Dominujące objawy dyspeptyczne to: Dyspepsja czynnościowa może przejawiać się jako: Dyspepsja czynnościowa to jedno z częstszych zaburzeń, z którymi zgłaszają się do mnie pacjenci. Przy obustronnej pracy i zaangażowaniu jesteśmy w stanie osiągnąć naprawdę bardzo zadowalające efekty! Zmiany w odżywianiu i stylu życia, dbałość o lekkostrawność i wysoką gęstość odżywczą posiłków, nawodnienie, rytm dobowy, celowana suplementacja są bardzo ważnym elementem leczenia.  Czynnościowe zaburzenia jelit Choroby czynnościowe jelit to jedno z częstszych zaburzeń gastrologicznych. Zaliczamy do nich m.in. zespół jelita drażliwego (ang. Irritable Bowel Syndrome, IBS). Podstawowe informacje na temat IBS znajdziesz w moim artykule “Zespół jelita drażliwego (IBS) – dieta i suplementacja”. Jeśli rozpoznano u Ciebie tą chorobę lub jesteś w trakcie diagnostyki i szukania przyczyn swoich objawów, zachęcam do przeczytania!  Inne choroby czynnościowe jelit to: U większości osób z wymienionymi schorzeniami skuteczna jest modyfikacja diety, stylu życia i indywidualnie dobrana suplementacja. Dieta przy zaburzeniach czynnościowych jelit powinna być dopasowana do dominujących objawów. W przypadku wzdęć wskazane może ograniczenie produktów o właściwościach wysokofermentujących, przy zaparciach czynnościowych dobrze sprawdza się dieta o wyższej podaży błonnika, a osoby z biegunkami czynnościowymi mogą zaobserwować poprawę po zastosowaniu diety lekkostrawnej uwzględniającej produkty o właściwościach zapierających. We wszystkich przypadkach niezwykle istotna jest aktywność fizyczna.  Warto też wspomnieć, że istnieją czynnościowe zaburzenia jelit nieokreślone. Charakteryzują się ciągłym, niemal całodziennym bólem, który nie ma związku z jedzeniem, oddawaniem stolca, czy fazą cyklu miesiączkowego. Często współwystępują z depresją i zaburzeniami lękowymi. W leczeniu najczęściej niezbędna jest farmakoterapia.  Trudno ustalić, jak często występują zaburzenia czynnościowe jelit. Objawy bywają bagatelizowane, co jest dużym błędem, bo niestety same z siebie nie znikną i mogą utrzymywać się latami, powodując spadek jakości życia, powikłane niedobory pokarmowe, zwiększone ryzyko innych chorób.  Umów się na konsultację z dietetykiem klinicznym i zadbaj o swoje zdrowie! Zaburzenia czynnościowe pęcherzyka żółciowego i zwieracza Oddiego Choroby czynnościowe mogą rozwinąć się również w obrębie pęcherzyka żółciowego i zwieracza Oddiego. Jest to niewielka, ale bardzo ważna struktura anatomiczna. Jego nieprawidłowe funkcjonowanie może zaburzać pracę pęcherzyka, dróg żółciowych i trzustki. Głównym objawem jest ból w nadbrzuszu lub w prawym podżebrzu, który nawraca o różnych porach dnia, również w nocy. Może promieniować do pleców lub prawej łopatki i nie łagodzi go zmiana pozycji ciała, oddanie stolca, ani zastosowanie leków neutralizujących. Czas trwania epizodu bólowego wynosi minimum 30 minut, a intensywność szybko narasta. Jak rozpoznać zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego? Według Kryteriów Rzymskich zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego rozpoznaje się na podstawie występowania jednego lub kilku kluczowych objawów oraz spełnienia kryterium czasowego. Aby stwierdzić choroby czynnościowe niektóre objawy muszą pojawiać się od 6 miesięcy, a wszystkie objawy niezbędne do rozpoznania muszą się utrzymywać stale przez ostatnie 3 miesiące. Warto też podkreślić, że w diagnostyce chorób gastrologicznych wyróżniamy tzw. objawy alarmowe. Obejmują one m.in. podwyższoną temperaturę ciała, niezamierzony spadek masy ciała, problemy z połykaniem, krew w kale. Ich obecność wyklucza rozpoznanie zaburzeń czynnościowych układu pokarmowego i wymaga dalszej, specjalistycznej diagnostyki!  Podsumowanie Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego obejmują szeroką grupę schorzeń, które powodują uporczywe i trwałe objawy, ale w badaniach laboratoryjnych i obrazowych nie stwierdza się istotnych odchyleń. Leczenie chorób czynnościowych polega na modyfikacji diety i stylu życia oraz farmakoterapii. Proces terapeutyczny jest długotrwały i wymaga interdyscyplinarnego podejścia, ze względu na złożone podłoże patofizjologiczne, które obejmuje zaburzenia osi mózgowo-jelitowej.

Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego Read More »

Zalecenia w zespole jelita drażliwego (IBS) – wytyczne NICE

Zalecenia w zespole jelita drażliwego (IBS) – wytyczne NICE Wytyczne opracowane przez Narodowy Instytut Zdrowia i Doskonałości Klinicznej (NICE, z ang. National Institute of Health and Care Excellence) to podstawowe zalecenia żywieniowe, które musisz znać jeśli borykasz się z zespołem jelita drażliwego i jego objawami.  Spis treści Czym są wytyczne NICE dla pacjentów z IBS? Wytyczne NICE dla pacjentów z zespołem jelita drażliwego (IBS) zostały po raz pierwszy opublikowane w 2008 roku, a następnie zaktualizowane w 2017 roku. Zgodnie z rekomendacjami, pierwszą metodą postępowania w przypadku zdiagnozowania IBS jest wdrożenie wybranych strategii dietetycznych i modyfikacja stylu życia. Dopiero wtedy, gdy takie postępowanie nie przyniesie poprawy, zaleca się wdrożenie diety low fodmap.  Wytyczne NICE – zalecenia dotyczące leczenia IBS Strategie żywieniowe rekomendowane przez NICE w leczeniu IBS obejmują następujące zalecenia i modyfikacje: Wytyczne NICE w przeciwieństwie do protokołu diety low fodmap nie skupiają się wyłącznie na ograniczaniu konkretnych grup produktów, ale także na zmianie zachowań żywieniowych. Uwzględniają jeden z najważniejszych elementów leczenia IBS, czyli dbałość o higienę jedzenia wprowadzenie ćwiczeń oddechowych i rozluźniających. Dieta low fodmap jest zdecydowanie bardziej restrykcyjna, składa się z 3 etapów i powinna być prowadzona wyłącznie pod okiem specjalisty.  Podsumowanie Zespół jelita drażliwego (IBS) to choroba o bardzo indywidualnym przebiegu i różnej tolerancji poszczególnych produktów lub interwencji u konkretnych osób. W wielu przypadkach wprowadzenie strategii żywieniowych zgodnych z wytycznymi NICE przynosi wyraźną poprawę i jest w pełni wystarczające, co potwierdzają zarówno obserwacje pacjentów, jak i wyniki badań naukowych. Jeśli jednak po 4-5 tygodniach przestrzegania zaleceń nie nastąpi zmniejszenie objawów, warto rozważyć wdrożenie 3-etapowego protokołu low fodmap.

Zalecenia w zespole jelita drażliwego (IBS) – wytyczne NICE Read More »

Dieta i suplementacja w trądziku

Dieta i suplementacja w trądziku  Trądzik to jedna z najpowszechniejszych chorób dermatologicznych. Warto podkreślić, że jest to problem zdrowotny, a nie tylko estetyczny, dlatego wymaga odpowiedniego podejścia. W tym artykule zebrałam dla Ciebie najważniejsze informacje na temat trądziku oraz zalecenia dietetyczne i suplementacyjne opracowane na podstawie badań naukowych i mojej wieloletniej praktyki.  Trądzik – co to jest? Trądzik jest chorobą skóry polegającą na nadmiernej produkcji łoju. Może to powodować zapychanie kanalików wyprowadzających gruczoły łojowe, co powoduje powstawanie zaskórników i grudek. U podstaw trądziku leżą głównie zmiany hormonalne. Wyróżniamy dwa rodzaje trądziku: trądzik pospolity oraz różowaty. Mają inną definicję, przebieg oraz wymagają innego podejścia terapetycznego. W tym artykule skupimy się trądziku pospolitym.  Trądzik – przyczyny Bezpośrednią przyczyną trądziku jest nadmierna aktywność gruczołów produkujących sebum i łój. Dodatkowo pojawiają się zaburzenia w procesie rogowacenia skóry, zmiany zapalne i rozrost bakterii C.acnes. Do tych problemów przyczyniają się: Trądzik – jakie badania? Badania, które warto wykonać w przypadku trądziku to: Kroki diagnostyczne są zależne od innych objawów i powinny być konsultowane z lekarzem.  Dieta w trądziku Dieta ma bardzo duże znaczenie w trądziku, ponieważ wpływa na: Jak powinna wyglądać dieta przy trądziku? Fundamentami są niski indeks i ładunek glikemiczny diety oraz jej charakter przeciwzapalny. Poznaj najważniejsze zalecenia żywieniowe. Zacznijmy od podstaw: Co jeść przy trądziku? Produkty, które warto uwzględnić w swojej diecie to: Czego nie jeść przy trądziku? Sprawdź, jakich produktów warto unikać przy trądziku: Pamiętaj, że każda eliminacja, zwłaszcza dużych grup produktów niesie za sobą ryzyko niedoborów. Jeśli ograniczysz spożycie produktów mlecznych bardzo prawdopodobne są niedobory wapnia i witaminy B12. Trzeba dostarczyć je z innych produktów spożywczych, ponieważ ich suplementacja może nie być idealnym rozwiązaniem.  Suplementy na trądzik Co suplementować przy trądziku? Podstawowy zestaw powinien uwzglęniać: Dodatkowo pomocna może być aktywna forma witaminy B5, laktoferyna, inozytol oraz kwas gamma-linolenowy. Biorąc pod uwagę ścisły związek między mikrobiotą jelitową, pracą jelit, a stanem skóry, a także funkcjonowanie osi jelita-mózg-skóra, w przypadku trądziku pomocna może być też probiotykoterapia. Jakie szczepy wybrać? Warto rozważyć: Podsumowanie Dieta w trądziku powinna charakteryzować się niskim indeksem i ładunkiem glikemicznym, mieć działanie przeciwzapalne oraz eliminować produkty nasilające hiperandrogenizm i produkcję łoju. Bardzo ważna w dietoterapii jest samoobserwacja i ocena indywidualnej tolerancji na poszczególne produkty spożywcze. 

Dieta i suplementacja w trądziku Read More »

Zespół policystycznych jajników (PCOS) – dieta i suplementacja

Zespół policystycznych jajników (PCOS) – dieta i suplementacja Czym jest zespół policystycznych jajników? Jaka dieta, jest pomocna w łagodzeniu objawów, spowalnianiu progresji choroby i poprawie płodności? Co suplementować, aby wesprzeć swoje zdrowie? Odpowiedzi na te pytania znajdziesz w tym artykule. Zespół policystycznych jajników – co to jest? Kryteria diagnostyczne PCOS Zespół policystycznych jajników (PCOS) to choroba endokrynologiczna dotycząca kobiet w wieku rozrodczym. Co ważne, dominujące objawy i przebieg mogą różnić się u poszczególnych kobiet. W diagnostyce PCOS najczęściej wykorzystuje się tzw. kryteria rotterdamskie, według których, do rozpoznania choroby muszą wystąpić 2 z 3 wymienionych niżej problemów: W ostatnim czasie pojawiły się również przesłanki o możliwości wykorzystania hormonu anty-mullerowskiego (AMH) w diagnostyce zespołu policystycznych jajników. Jest to hormon kojarzony najczęściej z tzw. rezerwą jajnikową, a więc bardzo upraszczając – możliwościami zajścia w ciążę. Teoretycznie im większym poziom AMH tym lepiej, jednak u wielu kobiet z zespołem policystycznych jajników AMH może być znacząco podwyższony i mieć związek z zaburzeniami owulacji. Pojawiają się sugestie, aby oznaczenie AMH włączyć do procesu diagnostycznego PCOS, jednak na ten moment nie określono konkretnych punktów odcięcia (jest to bardzo zależne od wieku pacjentki i wymaga indywidualnej interpretacji). Warto też wspomnieć, że PCOS nie jest chorobą dotykającą wyłącznie hormonów i układu rozrodczego. Nieleczony zespół policystycznych jajników może być związany ze zwiększonym ryzykiem wystąpienia wielu innych problemów zdrowotnych m.in.: Objawy PCOS Jak już wiesz, obraz kliniczny PCOS jest niejednorodny, a objawy oraz przebieg choroby mogą bardzo się różnić. Warto jednak znać główne, najczęściej obserwowane problemy, aby w razie ich wystąpienia, nie zwlekać i jak najszybciej udać się na konsultację endokrynologiczną. Jakie są główne objawy zespołu policystycznych jajników? Dietoterapia PCOS Dietoterapia jest jednym z kluczowych elementów leczenia zespołu policystycznych jajników. Dzięki odpowiedniej diecie możliwe jest: Oczywiście, nie byłabym sobą, gdybym nie napisała, że kluczowym założeniem diety w PCOS jest…. indywidualizacja. Pamiętaj, że jest to choroba przewlekła, dlatego odpowiednie nawyki żywieniowe powinny towarzyszyć Ci do końca życia. Dietoterapię należy więc planować tak, aby uwzględniała ona patogenezę PCOS, dominujące objawy, ewentualne, dodatkowe problemy zdrowotne, plany prokreacyjne, ale także preferencje, możliwości i potrzeby. Dopiero wtedy będzie skuteczna.  Nie ma jednej dobrej odpowiedzi na to, jaka dieta w PCOS będzie najlepsza. Jednak jeśli chcesz usłyszeć krótką, prostą odpowiedź, będzie to dieta śródziemnomorska lub DASH. To diety, które od lat królują na liście najzdrowszych diet świata, a badania kliniczne potwierdzają ich pozytywny wpływ na stan zdrowia i jakość życia pacjentek z PCOS.  PCOS – zalecenia żywieniowe Poznaj najważniejsze zalecenia żywieniowe, które warto wprowadzić w przypadku zespołu policystycznych jajników.  Potrzebujesz wsparcia w doborze odpowiedniej strategii żywieniowej i suplementacyjnej? Umów się na indywidualną konsultację dietetyczną, podczas której wspólnie zaplanujemy skuteczne działania. PCOS – co jeść? Jakie produkty warto włączyć do diety? Warto też wspomnieć o produktach mlecznych, które są dość kontrowersyjne. Mimo powszechnej opinii, że mają działanie prozapalne, badania naukowe dowodzą, że nie jest to prawdą i pod kątem stanu zapalnego działają one pozytywnie lub neutralnie. Są dobrym źródłem wapnia, witaminy B12 i witamin rozpuszczalnych w tłuszczach, które są ważne w terapii PCOS. Zawierają jednak nasycone kwasy tłuszczowej, których nadmiar zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, stąd często pojawia się zalecenie dotyczące ograniczenia pełnotłustych produktów mlecznych i wybierania ich odtłuszczonych zamienników. Tu pojawia się problem, ponieważ odtłuszczone produkty mleczne mogą negatywnie wpływać na gospodarkę hormonalną kobiet, ze względu na zmianę profilu hormonalnego i przewagę androgenów po procesie odtłuszczania. Wniosek? To zależy. Nie musisz ograniczać produktów mlecznych, ale to, które będą dla Ciebie wskazane jest bardzo indywidualne. W przypadku nadmiernej masy ciała i zaburzeń lipidowych korzystniejsze mogą być produkty o obniżonej zawartości tłuszczu, natomiast jeśli te problemy Cię nie dotyczą, możesz sięgać po wersje pełnotłuste. Najlepiej sprawdzą się produkty mleczne fermentowane (jogurty, kefiry, maślanki), które dodatkowo korzystnie wpływają na mikrobiotę jelitową.  Suplementacja w PCOS W większości przypadków, dietoterapię PCOS warto wesprzeć odpowiednią suplementacją. Co suplementować przy zespole policystycznych jajników?  Podsumowanie Odpowiednia dieta i suplementacja mają bardzo duży wpływ na leczenie PCOS, zmniejszenie objawów i ryzyka powikłań. Wysoki potencjał przeciwzapalny, pełnowartościowość i niski stopień przetworzenia posiłków, utrzymanie niskiego ładunku glikemicznego to bardzo ważne elementy dietoterapii. 

Zespół policystycznych jajników (PCOS) – dieta i suplementacja Read More »

Foliany, cholina, witamina B6 i B12 w ciąży – wszystko co musisz wiedzieć, aby zadbać o siebie i dziecko 

Foliany, cholina, witamina B6 i B12 w ciąży – wszystko co musisz wiedzieć, aby zadbać o siebie i dziecko  Suplementacja kwasu foliowego w ciąży i przed zapłodnieniem jest zaleceniem znanym od bardzo dawna. Nie jest to jednak temat tak prosty, jak mogłoby się wydawać, a większość suplementów obecnych na rynku dedykowanych kobietom w ciąży zawiera syntetyczne, potencjalnie nieefektywne i szkodliwe formy tego związku. Co więcej, o kwasie foliowym mówi się dużo, zapominając jednocześnie o innych witaminach z grupy B, które pełnią niezwykle istotną rolę w okresie prenatalnym. Aby ułatwić Ci zrozumienie tego tematu i podejmowanie decyzji odpowiednich dla swojego zdrowia przygotowałam artykuł, który kompleksowo wytłumaczy Ci wszystko krok po kroku. Kwas foliowy vs foliany  To, że w ciąży należy przyjmować witaminę B9, zwaną kwasem foliowym, zapewne nie jest dla Ciebie nowością. Niemal każda kobieta, która planuje ciążę lub już będąca w ciąży prosi farmaceutę lub lekarza o polecenie najlepszego suplementu z kwasem foliowym lub samodzielnie dokonuje wyboru, kierując się obecnością i dawką tego składnika w danym preparacie. Sęk w tym, że “kwas foliowy” to termin bardzo często używany w potocznym języku do określania grupy związków, które mają za zadanie wspierać rozwój układu nerwowego i krwiotwórczego dziecka. Ale w rzeczywistości jest to związek syntetyczny i należy rozróżniać kwas foliowy oraz folianów. W wielu przypadkach organizm nie jest w stanie poradzić sobie z metabolizmem kwasu foliowego, przez co suplementacja jest nieefektywna, a nawet szkodliwa (kwas foliowy łatwo przedawkować i staje się wtedy niebezpieczny dla zdrowia, w medycynie mówi się nawet o zespole niezmetabolizowanego kwasu foliowego).  Aby lepiej to zobrazować, musimy krótko omówić kwestie chemiczne i biochemiczne. Kwas foliowy (a właściwie kwas pteroilomonoglutaminowy) występuje w suplementach diety i w żywności fortyfikowanej (najczęściej są to płatki i kawy zbożowe, mąki). Jest to forma nieaktywna. Oznacza to, że aby kwas foliowy spełnił swoje funkcje, musi zostać przekształcony do formy aktywnej, czyli 5metylotetrahydrofolianu (5-MTHF). Proces ten nazywany jest metylacją i zachodzi przy udziale reduktazy metylenotetrahydrofolianowej (MTHFR). Dopiero zmetylowany kwas foliowy może wziąć udział we wszystkich reakcjach biochemicznych i faktycznie wpłynąć na rozwój dziecka. Jest to proces bardzo skomplikowany, często wymagający wsparcia dietetycznego i suplementacyjnego. Niestety od wielu lat w suplementach diety przeważa kwas foliowy, mimo coraz większej liczby badań naukowych i obserwacji klinicznych mówiących o jego potencjalnej nieefektywności, szkodliwości i zdecydowanej przewadze aktywnych folianów. Początkowo toksyczność kwasu foliowego opisywano wyłącznie u osób z mutacją genu MTHFR (u których proces metylacji jest genetycznie zaburzony), jednak wiemy już, że może to dotyczyć również populacji ogólnej.  Wiesz już, że wyróżniamy syntetyczny kwas foliowy i aktywne foliany oraz że to te drugie zdecydowanie przeważają z punktu widzenia bezpieczeństwa i prozdrowotności. Aktywne foliany mogą niemal od razu zostać wykorzystane przez organizm i spełniać swoje funkcje. Są też całkowicie bezpieczne i nie można ich przedawkować. To niezwykle ważne, aby suplementację folianami w odpowiedniej dawce (minimum 400 mcg) rozpocząć na co najmniej 12 tygodni przed rozpoczęciem starań o dziecko. Pozwoli to na zmniejszenie ryzyka wad cewy nerwowej u dziecka! Dodatkowo foliany wpływają na syntezę, budowę i eksprecję DNA oraz RNA, a także zapewniają prawidłowy metabolizm homocysteiny (jej nadmiar zwiększa ryzyko chorób sercowo-naczyniowych, neurodegeneracyjnych i psychiatrycznych) Skąd czerpać foliany? Na co dzień wybieraj ich naturalne źródła takie jak: Dodatkowo suplementuj foliany przed ciążą, przez całą ciąże i podczas laktacji. Unikaj natomiast żywności fortyfikowanej kwasem foliowym i suplementów, które zawierają go w składzie. Przyjmowanie syntetycznego kwasu foliwego (kwas pteroilomonoglutaminowy, FA) z suplementów i żywności fortyfikowanej w dawce > 200 mcg dziennie (pamiętaj, że minimalna dawka w okresie okołokoncepcyjnym to 400 mcg na dobę) może doprowadzić do tzw. zespołu niezmetabolizowanego kwasu foliowego. Wśród konsekwencji zdrowotnych mogą się pojawić chociażby alergie pokarmowe, astma, hiperhomocysteinemia, czy autyzm u dzieci.  Dodatkowo nadmiar kwasu foliowego maskuje niedobory witaminy B12 i opóźnia diagnostykę anemii megaloblastycznej (z niedoboru witaminy B9 i/lub B12), której ryzyko wzrasta w ciąży i co więcej, może negatywnie wpływać na jej przebieg (problem ten nie dotyczy kobiet, które suplementują aktywne foliany). Dodatkowa suplementacja w ciąży Oprócz folianów w ciąży warto rozważyć również suplementację choliny, witaminy B6 i witaminy B12. Moje pacjentki od dawna znają te witaminy z zaleceń i planów suplementacyjnych, jednak oficjalne stanowiska dotyczące ich suplementacji pojawiły się niedawno. Zalecenia  Zbierzmy teraz te wszystkie informacje w zalecenia, na podstawie których łatwiej będzie Ci dopasować dietę i suplementację. Pamiętaj jednak, że suplementacja w ciąży to bardzo ważny temat, dlatego najlepiej skonsultować się ze specjalistą. Podsumowanie Prawidłowy przebieg procesu metylacji, odpowiednia dawka i forma folianów oraz wsparcie dodatkowymi witaminami są niezwykle istotne dla prawidłowego rozwoju płodu. Dieta i suplementacja to tematy, które nigdy nie powinny być bagatelizowane – nawet jeśli czujesz się dobrze i jesteś zdrowa. Dzięki temu dbasz o siebie i rozwój dziecka zapewniając mu najlepszy start w przyszłość.

Foliany, cholina, witamina B6 i B12 w ciąży – wszystko co musisz wiedzieć, aby zadbać o siebie i dziecko  Read More »

Jak poprawić trawienie?

Jak poprawić trawienie? Trawienie to podstawowa funkcja przewodu pokarmowego. Na prawidłowy przebieg tego procesu wpływa jednak zdecydowanie więcej czynników niż poszczególne narządy układu trawiennego. Gospodarka hormonalna, glikemia, stres, aktywność fizyczna, dieta, suplementacja… to wszystko warunkuje to, czy trawienie będzie efektywne, a nasz organizm będzie w stanie wykorzystać wszystkie składniki pokarmowe dostarczone z pożywieniem. I odwrotnie, proces trawienia, będzie wpływał na to jak działa gospodarka hormonalna, jak wygląda nasza glikemia i jakie strategie żywieniowe należy podjąć, aby przywrócić lub utrzymać prawidłowe trawienie. Z tego artykułu dowiesz się, co zrobić, aby proces trawienia przebiegał efektywnie, a Twój organizm był dobrze odżywiony. Podstawy na temat procesu trawienia Zanim przedstawię Ci najlepsze sposoby na usprawnienie procesu trawienia, warto abyś poznał/a podstawy fizjologiczne i biochemiczne dotyczące jego przebiegu. Dzięki temu łatwiej będzie Ci zrozumieć, jak działa Twój organizm i jakie działania warto podjąć, aby wspierać swój przewód pokarmowy. Proces trawienia zaczyna się w jamie ustnej. I jest to niezwykle ważna kwestia, o której często zapominamy, a która warunkuje to, jak pokarm będzie trawiony i wchłaniany w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego.  W jamie ustnej zachodzi obróbka mechaniczna (poprzez gryzienie i żucie, mieszanie ze śliną) oraz wstępne trawienie węglowodanów dzięki amylazie ślinowej. Jedzenie w pośpiechu, połykanie dużych kawałków jedzenia na starcie skazuje nas na porażkę. Żołądek i jelita są w stanie efektywnie poradzić sobie jedynie z odpowiednio przygotowanym wcześniej pokarmem. Jeśli połykasz niemal całe kęsy kanapki bez jej odpowiedniego “przeżucia”, Twój organizm nie poradzi sobie z jej trawieniem i nie przyswoi zawartych w niej składników odżywczych.  Kolejne etapy zachodzą w żołądku. Rozpoczyna się tu trawienie białek i tłuszczów z udziałem m.in. pepsyny oraz lipazy żołądkowej. Aby trawienie to było efektywne konieczne jest m.in.: Następnie pokarm przedostaje się do jelit. Ich głównym zadaniem jest wchłanianie, jednak w początkowych odcinkach jelita również zachodzą procesy trawienne. Warto w tym miejscu podkreślić, że wiele problemów jelitowych takich jak SIBO, refluks, wzdęcia, czy zaparcia zaczyna się we wcześniejszych częściach przewodu pokarmowego (nawet już w jamie ustnej!). Dlatego jeśli borykasz się z problemami jelitowymi, warto pracować z całym przewodem pokarmowym i traktować go jako system naczyń połączonych.  W procesie trawienia bierze też udział wątroba oraz trzustka, które wydzielają enzymy, hormony i inne substancje ułatwiające trawienie pokarmów. Żółć produkowana przez wątrobę i lipaza wydzielana przez trzustkę są niezbędne do trawienia i wchłaniania tłuszczów. To oczywiście bardzo uproszczony opis trawienia, natomiast chcę, abyś zapamiętał/a z tego przede wszystkim fakt, że z przewodem pokarmowym zawsze należy działać całościowo i kompleksowo. Każdy element układu pokarmowego ma swoją funkcję i jakiekolwiek zaburzenia rzutują na pracę innych narządów, efektywność trawienia i wchłaniania, a tym samym wykorzystanie składników pokarmowych z diety. Możesz przygotowywać sobie najzdrowsze posiłki, ale jeśli Twój przewód pokarmowy nie działa i nie trawi prawidłowo, ryzyko zaburzeń żołądkowo-jelitowych i niedoborów wciąż jest wysokie. Skuteczne sposoby na poprawę trawienia Poznaj proste sposoby, które pomogą Ci poprawić trawienie. Pamiętaj jednak, że praca z przewodem pokarmowym wymaga przede wszystkim indywidualizacji. Jeśli obserwujesz u siebie niepokojące, utrzymujące się objawy, skonsultuj się ze specjalistą, aby dobrać odpowiednią diagnostykę i leczenie. Chcesz usprawnić pracę swojego przewodu pokarmowego pod okiem doświadczonego dietetyka? Zapraszam Cię na konsultacje indywidualne online.  Podsumowanie Trawienie to jedna z głównych funkcji przewodu pokarmowego. Aby przebiegało prawidłowo, konieczna jest dbałość o higienę jedzenia, odpowiednie rozplanowanie posiłków w ciągu dnia, można też wspomóc się naturalnymi produktami stymulującymi wydzielanie soków trawiennych i odżywiających mikroflorę jelitową. Pamiętaj, że układ pokarmowy to system naczyń połączonych i trzeba na niego patrzeć kompleksowo.

Jak poprawić trawienie? Read More »

Przepisy z niskim indeksem glikemicznym

Przepisy z niskim indeksem glikemicznym Rozpoznano u Ciebie insulinooporność lub cukrzycę i dostałaś/eś zalecenie diety o niskim indeksie glikemicznym? Chcesz wyregulować swoją gospodarkę węglowodanowo-insulinową i hormonalną, poprawić swoje zdrowie i samopoczucie? Poznaj przykładowe przepisy na posiłki z niskim indeksem i ładunkiem glikemicznym, które pokażą Ci jak prawidłowo bilansować swoją dietę, aby była smaczna i zdrowa. Indeks i ładunek glikemiczny – wprowadzenie Indeks i ładunek glikemiczny to wskaźniki, które służą do opisywania produktów i posiłków pod względem ich wpływu na glikemię, czyli poziom glukozy we krwi. Zdecydowanie ważniejszym i dokładniejszym wskaźnikiem jest ładunek glikemiczny. W przeciwieństwie do indeksu glikemicznego bierze pod uwagę faktycznie spożytą porcję danego produktu i pełną kompozycję posiłku. Jeśli więc dotychczas korzystałeś z tabel indeksu glikemicznego i na ich podstawie bilansowałaś/eś swoją dietę – czas przestać 🙂 Przeczytaj ARTYKUŁ na moim blogu, w którym dokładnie omawiam, czym jest indeks i ładunek glikemiczny i jak wykorzystać je w praktyce. Aby jeszcze lepiej zrozumieć ten temat, poznaj przykładowe przepisy. które możesz stosować na diecie o niskim indeksie glikemicznym.  Śniadania z niskim indeksem glikemicznym Bajgel z pastą jajeczną z awokado, rukolą i pomidorem Składniki: Sposób przygotowania: Ugotować jajka na twardo. Jajka obrać ze skorupek, posiekać w kosteczkę i włożyć do miseczki. Awokado obrać, usunąć pestkę, miąższ pokroić w kosteczkę, Awokado skropić sokiem z cytryny. Przełożyć do jajka, wymieszać i doprawić. Bajgle przekroić na pół, posmarować pastą jajeczną, ozdobić rukolą oraz plastrami pomidora. Szakszuka ze szpinakiem i fetą, grzanka żytnia Składniki: Sposób przygotowania: Na patelni rozgrzać oliwę z oliwek. Dodać szpinak i pomidory. Doprawić słodką papryką oraz bazylią i dusić ok. 10 min. Gdy warzywa będą miękkie, zrobić dołek i wbić jajka. Dusić pod przykryciem przez ok. 3-4 minuty.  Posypać pokruszonym serem feta i posiekaną natką pietruszki. Podawać z grzankami z pieczywa. Obiady z niskim indeksem glikemicznym Łosoś z warzywnym leczo Składniki: Sposób przygotowania: Rybę położyć na papierze do pieczenia. Doprawić solą i pieprzem, ulubionymi ziołami i sokiem z cytryny. Zwinąć zamknięciem do góry. Piec w 220 stopniach z termoobiegiem przez 15-20 minut. Ugotować komosę. W garnku rozgrzać oliwę, dodać paprykę oczyszczoną z nasion i pokrojoną w kosteczkę. Zwiększyć ogień, dodać pokrojoną cukinię oraz marchew. Dodać 3-4 łyżki wody i dusić przez 2-3 minuty. Dodać przyprawy, gotować przez około 10-15 minut aż warzywa będą miękkie. W razie potrzeby dodawać niewielkie ilości wody (można zastąpić passattą). Komosę przełożyć na talerz, na wierzch położyć leczo, a obok upieczoną rybę. Podawać z natką. ŁADUNEK GLIKEMICZNY POSIŁKU: 16 (niski) Grillowana pierś z kurczaka z ziołami, sałatka z bulguru i szparagów Składniki: Sposób przygotowania. Mięso natrzeć oliwą i przyprawami, odstawić do lodówki na 20-30 minut do zamarynowania. Usmażyć na patelni grillowej. Kaszę ugotować według instrukcji na opakowaniu. Szparagi umyć, oderwać twarde końce i ugotować na parze. Pokroić na mniejsze kawałki. Ogórka i rzodkiewki pokroić w plastry, fetę w kostkę. Kaszę wymieszać z warzywami i fetą. Dodać niewielką ilość oliwy i doprawić. Mięso podawać z kaszą, fetą i warzywami posypanymi natką pietruszki. Przekąski z niskim indeksem glikemicznym Serek wiejski z figami i tahini Składniki: Sposób przygotowania: Zjeść serek w figami i tahini. Deser z musem truskawkowym i chia: Składniki: Sposób przygotowania: Chia zalać mlekiem i odstawić na kilka godzin lub całą noc. Owoce umyć, pokroić na mniejsze kawałki i umieścić w rondelku. Dodać łyżkę wody, słodzidło i gotować aż zmiękną. Delikatnie rozgnieść owoce i przełożyć do szklanki lub miseczki. Na owocach ułożyć chia i masło orzechowe. Chcesz poznać więcej przepisów z niskim indeksem glikemicznym dopasowanych do Twojego stanu zdrowia, potrzeb organizmu i preferencji kulinarnych? Umów się na konsultację podczas, której nauczę Cię jak komponować posiłki.  Podsumowanie Dieta z niskim indeksem glikemicznym nie oznacza konieczności rezygnacji ze słodkich posiłków, pieczywa, kasz, czy makaronów. Kluczowe jest odpowiednie bilansowanie posiłków i indywidualne dopasowywanie ich do objawów i poziomów glikemii.

Przepisy z niskim indeksem glikemicznym Read More »

Niedokwasota i nadkwasota żołądka – różnice i sposoby leczenia

Niedokwasota i nadkwasota żołądka to problemy związane z wydzielaniem kwasu solnego i enzymów trawiennych w żołądku. Oba te stany mogą powodować nieprzyjemne objawy, upośledzać procesy trawienia i wchłaniania. Zarówno niedokwasota, jak i nadkwasota są często błędnie rozumiane, a wiele popularnych, krążących w internecie zaleceń nie ma żadnego uzasadnienia i może wręcz pogłębiać problem. W tym artykule wyjaśnię Ci, czym są niedokwasota i nadkwasota żołądka, jak je zdiagnozować oraz leczyć.  Niedokwasota żołądka – przyczyny i objawy Niedokwasota żołądka to stan, w którym dochodzi do zmiany środowiska żołądka z bardzo kwasowego, na lekko kwasowy, obojętny lub zasadowy. Niskie pH, czyli środowisko kwasowe, jest podstawą prawidłowej pracy żołądka i wynika z produkowanego przez jego komórki kwasu solnego. Niskie pH stanowi obronę przed bakteriami i innymi patogenami, umożliwia trawienie pokarmu i prawidłowe wydzielanie enzymów trawiennych m.in. pepsyny rozkładającej białka. Wyróżniamy: Jakie objawy mogą świadczyć o niedokwasocie żołądka? A skąd się bierze niedokwasota żołądka? Przyczyn jest bardzo wiele. Do niedokwasoty może doprowadzić m.in. infekcja Helicobacter pylori. We wstępnej fazie infekcji bakteria produkuje duże ilości ureazy, czyli substancji, która neutralizuje kwaśne środowisko żołądka, aby umożliwić sobie dalszą kolonizację. Przyczyną może być również przewlekłe stosowanie leków zmniejszających wydzielanie żoładkowe takich jak IPP (inhibitory pompy protonowej). Zdarza się, że są one niezbędne, ale w wielu przypadkach nie powinny być stosowane długotrwale! Na niedokwasotę żołądka narażone są również osoby z autoimmunologicznym zapaleniem żołądka, niewyrównaną nadczynnością tarczycy oraz dysfunckją nerwu błędnego. To główny nerw łączący układ nerwowy z przewodem pokarmowym, tworzący tzw. oś mózgowo jelitową. Odgrywa istotną rolę w pracy żołądka, jelit i produkcji soków trawiennych. Nadkwasota żołądka – przyczyny i objawy Nadkwasota żołądka to oczywiście sytuacja przeciwna do niedokwasoty – dochodzi w niej do nadmiernej produkcji kwasu solnego. Objawia się najczęściej zgagą i kwaśnym odbijaniem, refluksem żołądkowo-przełykowym. Na przestrzeni czasu nadkwasota może doprowadzić również do rozwoju choroby wrzodowej żołądka i dwunastnicy. Do rozwoju nadkwasoty może doprowadzić długotrwały, nadmierny stres, palenie papierosów, nadużywanie alkoholu. Co ważne, czynnikami ryzyka nadkwasoty są również te same problemy, które opisałam przy niedokwasocie – infekcja Helicobacter pylori oraz stosowanie leków zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego. Dlaczego te czynniki mogą doprowadzić do dwóch przeciwnych problemów?  Jeśli chodzi o infekcję Helicobacter pylori, wpływ tej bakterii na żołądek, zależy od jej umiejscowienia. Kolonizacja końcowej części żołądka może doprowadzić do nadmiernej produkcji gastryny, czyli hormonu zwiększającego wydzielanie kwasu solnego i soków żołądkowych. Natomiast stosowanie leków zmniejszających wydzielanie żołądkowe może doprowadzić do tzw. efektu z odbicia. Dzieje się to zwłaszcza wtedy, kiedy zostają one odstawione zbyt szybko, z dnia na dzień. Dlatego należy je odstawiać stopniowo, zmniejszając dawki pod kontrolą lekarza.  Leczenie nadkwasoty i niedokwasoty żołądka Leczenie nadkwasoty i niedokwasoty żołądka wymaga znalezienia ich przyczyny. Te problemy nie pojawiają się samoistnie! Dopiero po rozpoznaniu potencjalnych czynników, które mogły je wywołać, możemy działać u podstaw i skutecznie zająć się problemem. Jaka dieta będzie najlepsza przy nadkwasocie, a jaka przy niedokwasocie żołądka? Odpowiem Ci ulubioną odpowiedzią wszystkich specjalistów zajmujących się zdrowiem i pracujących z pacjentami: TO ZALEŻY! Ogólnie można przyjąć, że w obu przypadkach zalecana jest dieta lekkostrawna z ograniczeniem błonnika, zwłaszcza frakcji nierozpuszczalnych, aby nie podrażniać ścian żołądka. Wymagana jest jednak indywidualna ocena tolerancji poszczególnych posiłków i produktów, ponieważ u każdej osoby, mogą one powodować nieco inne reakcje. Bardzo duże ograniczenia błonnika nie są wskazane, ponieważ jest on pożywką dla bakterii mikroflory jelitowej, a zarówno niedokwasota, jak i nadkwasota są czynnikami ryzyka dysbiozy jelitowej.  W przypadku nadkwasoty korzystne może być ograniczenie produktów ciężkostrawnych, wzmagających wydzielanie kwasu solnego i podrażniających śluzówkę. Są to m.in. smażone i panierowane produkty, ostre przyprawy i zioła, duże ilości warzyw krzyżowych (brokuły, kalafiory, kapusty), cytrusów, pomidorów i papryki. Czy trzeba je całkowicie wyeliminować z diety? Absolutnie nie! Odpowiednio obrobione i przygotowane, podane w ilościach, które są dobrze tolerowane przez daną osobę, będą wartościowym elementem diety.  Często niewskazana jest też mięta i napary miętowe, gorzka czekolada i kakao oraz mocne kawy i herbaty.  Natomiast w przypadku niedokwasoty warto włączyć do diety gorzkie zioła i przyprawy takie jak goździki, czarnuszka, kozieradka, czy anyż, które pobudzają wydzielanie kwasu solnego. W praktyce bardzo często polecam swoim pacjentom ssanie i rozgryzanie kilku goździków rano, na czczo, przed zjedzeniem pierwszego posiłku.  Warto też pamiętać, że niedokwaszony żołądek może powodować niedobory witaminy B12. Do jej prawidłowego wchłaniania niezbędny jest tzw. czynnik Castle’a, który wydziela się jedynie w prawidłowym pH. Dlatego u osób z niedokwasotą żołądka zasadne może być wprowadzenie suplementacji witaminy B12 w aktywnej formie i zwiększenie jej spożycia z dietą, jeśli będzie to możliwe.  Na koniec pamiętaj, że praca z żołądkiem wymaga dużej świadomości i uważności. Przykładowo, jeśli w żołądku panuje aktywny stan zapalny i jednocześnie borykasz się z niedokwasotą, próby jego zakwaszenia mogą powodować silne dolegliwości i zaostrzać stan zapalny. Działania ukierunkowane na poprawę pracy przewodu pokarmowego nigdy nie są zero jedynkowe i powinny być bardzo przemyślane i najlepiej skonsultowane ze specjalistą. Podsumowanie Nadkwasota i niedokwasota żołądka to problemy związane z wydzielaniem kwasu żołądkowego. Co ciekawe mogą do nich prowadzić te same czynniki m.in. infekcja Helicobacter pylori, czy przewlekłe stosowanie leków IPP. Działania terapeutyczne powinny być ukierunkowane na znalezienie i wyeliminowanie przyczyny, wsparcie procesów trawiennych, ocenę indywidualnej tolerancji produktów i wprowadzenie niezbędnej suplementacji, zwłaszcza witaminy B12 w przypadku niedokwasoty.

Niedokwasota i nadkwasota żołądka – różnice i sposoby leczenia Read More »

Kwas foliowy – źródła, funkcje w organizmie, objawy niedoboru

Kwas foliowy – źródła, funkcje w organizmie, objawy niedoboru Kwas foliowy, czyli witamina B9 najczęściej kojarzony jest z ciążą. Ma ogromne znaczenie dla prawidłowego rozwoju układu nerwowego dziecka i zapobieganiu wadom cewy nerwowej. Nie oznacza to jednak, że mężczyźni lub kobiety, które nie planują ciąży, nie powinny dbać o jego prawidłową podaż z żywności, a w określonych sytuacjach nie wspomagać się suplementacją. Z tego artykułu dowiesz się, jakie są główne funkcje kwasu foliowego, jego źródła oraz jak poradzić sobie z jego niedoborom.  Kwas foliowy – rola w organizmie Kwas foliowy, inaczej witamina B9 to ogólna nazwa określająca naturalnie występujące w żywności foliany. Jest to bardzo szeroka grupa związków. Dodatkowo pod tą nazwą, kryje się również tzw. syntetyczny kwas foliowy, który obecny jest w większości suplementów, ale nie znajdziemy go w produktach spożywczych.  Foliany, czyli aktywna forma, możliwa do przyswojenia przez organizm pełni wiele istotnych funckji: Zapotrzebowanie na foliany różni się w zależności od wieku i stanu fizjologicznego. Zgodnie z normami żywienia opracowanymi dla populacji Polski, zalecane dzienne spożycie na foliany wynosi: Zapotrzebowanie na foliany wzrasta również u osób palących papierosy, nadużywających alkoholu oraz z chorobami przewodu pokarmowego np. celiakią, SIBO, chorobą Leśniowskiego-Crohna, czy wrzodziejącym zapaleniem jelita grubego. Co ważne, również przyjmowanie doustnej antykoncepcji hormonalnej może powodować znaczące niedobory folianów w organizmie.  Kwas foliowy – kiedy suplementować? Suplementacja folianów zalecana jest w następujących sytuacjach: Wybierając suplementy należy zwrócić uwagę na to, czy występuje w nich aktywna forma kwasu foliowego. Najbardziej bioaktywną formą są formy zmetylowane np. metafolina (L-5-MTHF). Jest to szczególnie istotne dla osób z mutacją genu MTHFR, które genetycznie nie posiadają enzymów niezbędnych do metabolizmu kwasu foliowego. Szacuje się, że może to dotyczyć nawet 50% populacji. Ponieważ badania genetyczne nie są wykonywane rutynowo, dla bezpieczeństwa zalecam swoim pacjentom przyjmowanie głównie aktywnych folianów.  Kwas foliowy – objawy niedoboru Niedobory kwasu foliowego mogą objawiać się na wiele różnych sposobów. Dolegliwości, które mogą świadczyć o tym, że nie dostarczasz ich odpowiednich ilości to m.in.: Nie tylko niedobory kwasu foliowego są niebezpieczne! Jego nadmiar, wynikający z nieprawidłowo dobranej dawki suplementacyjnej może zwiększać ryzyko chorób nowotworowych, insulinooporności oraz wywierać negatywny wpływ na wątrobę. Mimo że jest wiele wskazań do suplementacji, podejdź do tego racjonalnie.  Źródła kwasu foliowego W jakich produktach występuje kwas foliowy? Poznaj jego najlepsze źródła:  Podsumowanie Witamina B9, kwas foliowy to szerokie pojęcia obejmujące wszystkie foliany występujące w żywności oraz suplementy kwasu foliowego. Odgrywa istotną rolę w procesie krwiotworzenia, pracy układu nerwowego i sercowo-naczyniowego. Istnieje wiele wskazań do suplementacji folianów, jednak należy do niej podchodzić rozsądnie. Zarówno niedobory, jak i nadmiary mogą mieć swoje konsekwencje. 

Kwas foliowy – źródła, funkcje w organizmie, objawy niedoboru Read More »

Cykl menstruacyjny – wszystko, co musisz o nim wiedzieć

Cykl menstruacyjny – wszystko, co musisz o nim wiedzieć Podstawową wiedzę o cyklu menstruacyjnym powinna posiadać każda kobiet, bez względu na to, czy planuje ciążę, czy nie. Dzięki temu będziesz w stanie dobrze o siebie zadbać i zapewnić swojemu organizmowi wszystko, czego potrzebuje w danej fazie. A te potrzeby się zmieniają i nie warto się nim opierać! Cykliczność to część kobiecości, warto więc się z nią zaprzyjaźnić. Kiedy zrozumiesz swój cykl menstruacyjny, mam nadzieję, że zaczniesz traktować go jako dar od natury, a nie udrękę.  Czym jest cykl menstruacyjny? Cykl menstruacyjny (miesiączkowy) to proces, który zachodzi u kobiet w wieku rozrodczym. Jego podstawową funkcją jest przygotowanie organizmu do potencjalnej ciąży, jednak znajomość swojego cyklu, umiejętność samoobserwacji i reagowania na zachodzące zmiany jest ważna i przydatna bez względu na to, czy planujesz powiększenie rodziny. Dzięki temu będziesz wiedziała, czy przebiega on prawidłowo, czy w Twoim organizmie nie dzieje się nic złego oraz nauczysz się, jak dbać o siebie w poszczególnych fazach.  Pamiętaj, że zaburzony cykl menstruacyjny to nie tylko potencjalne problemy z płodnością. Prawidłowa gospodarka hormonalna jest niezbędna do zachowania zdrowia, pracy układy nerwowego, pokarmowego, dobrego samopoczucia i ogólnej homeostazy. Jeśli zauważysz, że z Twoim cyklem menstruacyjnym dzieje się coś złego, nie bagatelizuj tego, tylko dlatego, że aktualnie nie planujesz ciąży. Ile trwa cykl menstruacyjny? Cykl menstruacyjny rozpoczyna się pierwszego dnia krwawienia i kończy tuż przed kolejną miesiączką. Z pewnością spotkałaś się z informacją, że prawidłowy cykl trwa 28 dni. Zakres ten jest jednak zdecydowanie szerszy i wynosi od 21 do 35 dni. Dlatego miesiączka, która przychodzi kilka dni wcześniej lub później niż “książkowo” nie oznacza, że dzieje się coś niepokojącego. Na długość poszczególnych cykli mogą mieć wpływ kwestie takie jak dieta, aktywności fizyczna, stres, sen, czy podróże. Obserwuj swój cykl, jego regularność, czas i obfitość krwawienia oraz swoje samopoczucie w kolejnych dniach. Dzięki temu łatwiej i szybciej zauważysz ewentualne niepokojące zmiany.  Fazy cyklu menstruacyjnego Cykl menstruacyjny regulowany jest przez wiele hormonów. Istotną rolę odgrywa progesteron, estrogen, hormon folikulotropowy (FSH) oraz lutropina (LH). Ich rola polega na przygotowaniu organizmu do ewentualnego zapłodnienia. W prawidłowym cyklu menstruacyjnym dochodzi do owulacji, czyli uwolnienia dojrzałej komórki jajowej z jajników. Jeśli nie zostanie ona zapłodniona, pojawia się krwawienie (menstruacja, miesiączka), czyli złuszczanie się błony śluzowej wyściełającej jamę macicy. Hormony zaangażowane w cykl menstruacyjny wpływają nie tylko na narządy rozrodcze, ale również na przewód pokarmowy i samopoczucie. Dlatego w poszczególnych fazach cyklu menstruacyjnego możesz zaobserwować różne dolegliwości żołądkowo-jelitowe, czy wahania nastroju. Dzięki znajomości tych faz będziesz w stanie odpowiednio się na nie przygotować i wspomóc swój organizm, zamiast się denerwować i walczyć z nieodłącznym elementem swojego zdrowia i kobiecości.  Menstruacja To pierwsza faza cyklu menstruacyjnego. Wyznacza początek nowego i koniec starego cyklu. Zaczyna się pierwszego dnia krwawienia i trwa 3-7 dni. Krwawienie pojawia się wtedy, kiedy nie dojdzie do zapłodnienia komórki jajowej. Powoduje to spadek estrogenu i progesteronu, co prowadzi do złuszczania śluzówki macicy i jej wydalania wraz z krwią miesiączkową. Spadek wspomnianych hormonów może powodować zmiany w nastroju, a także wzrost podstawowej przemiany materii. Dlatego miesiączka to absolutnie nie jest czas na deficyt kaloryczny i redukcję! W swojej praktyce często zalecam pacjentkom przerwę w diecie redukcyjnej na czas miesiączki, aby nie obciążać dodatkowo organizmu i dać mu szansę na zajęcie się tym, co aktualnie jest najważniejsze. Dzięki temu możliwe jest też zmniejszenie dolegliwości takich jak ból podbrzusza, czy pleców.  Faza folikularna  Po zakończeniu miesiączki przysadka mózgowa zaczyna produkować większe ilości FSH, czyli hormonu wpływającego na rozwój pęcherzyków z komórką jajową (dlatego nazywana jest również fazą pęcherzykową). W tej fazie ma miejsce odbudowa błony śluzowej macicy, wzrasta jej unaczynienie ponieważ organizm przygotowuje się na potencjalne zapłodnienie i zagnieżdżenie zarodka. Wzrasta też poziom estrogenów, które mogą wpływać na poprawę kondycji cery, włosów i paznokci. Najczęściej podczas tej fazy czujemy się bardzo dobrze ze sobą, mamy dużo energii. Faza folikularna kończy się owulacją. Trwa 7-10 dni. Owulacja Czas przed i po owulacji określa się jako dni płodne. To wtedy szansa na zajście w ciążę jest największa. Dni płodne rozpoczynają się ok. 5 dni przed owulacją i kończą 2 dni po. Owulacja ma miejsce najczęściej 14 dni przed rozpoczęciem kolejnego cyklu. W fazie owulacyjnej występuje największe stężenie estrogenów oraz gwałtowny wzrost LH. Dochodzi do pęknięcia tzw. pęcherzyków Graffa i uwolnienia komórki jajowej, która przemieszczana jest do jajowodów i “czeka” na zapłodnienie. Jeśli do niego nie dojdzie – obumiera. Dzień owulacji możesz zaobserwować większą ilość gęstego śluzu wydzielanego z pochwy, wzrost libido i poprawę samopoczucia. Zdarza się, że może pojawić się niewielki ból w okolicy jajników.  Faza lutealna To ostatnia faza cyklu menstruacyjnego, która zazwyczaj trwa 14 dni. Po zakończeniu owulacji pęknięty pęcherzyk Graffa przekształca się w ciałko żółte, a jego komórki zaczynają produkować hormony – głównie progesteron i niewielkie ilości estrogenu. Dochodzi do dalszego rozrostu błony śluzowej macicy i jej przygotowania do zagnieżdżenia zapłodnionej komórki jajowej. Jeśli nie dojdzie do zapłodnienia, poziom estrogenu i progesteronu spada, a komórka jajowa zostanie wydalona wraz z krwią podczas kolejnej menstruacji.  Cykl menstruacyjny dzień po dniu Wiesz już, na jakie fazy dzieli się Twój cykl menstruacyjny. Spróbujmy omówić go jeszcze bardziej szczegółowo, dzień po dniu, abyś wiedziała, czego możesz się spodziewać i jak zadbać o siebie w najlepszy możliwy sposób. Dzień 1. Pierwszy dzień miesiączki. Progesteron i estrogen są na niskich poziomach, możesz zaobserwować obniżone samopoczucie, zmęczenie, senność, bóle w podbrzuszu, miednicy i dolnym odcinku kręgosłupa. Najlepsze co możesz dla siebie zrobić to zadbać o odpoczynek, regenerację i łagodność dla ciała. To nie jest dobry czas na deficyt kaloryczny, ciężki trening, czy duży wysiłek umysłowy. Dzień 2. Możesz czuć się nieco lepiej, jednak wciąż warto zadbać o odpoczynek i regenerację. Twój organizm intensywnie pracuje, dlatego nie dokładaj mu stresu. Dzień 3. Powoli wzrasta poziom hormonów, możesz więc zaobserwować poprawę nastroju, libido i przypływ energii. Możesz powoli wracać do aktywności treningowej i umysłowej. Wiele kobiet w tym czasie doświadcza nagłego przypływu kreatywności i nowych pomysłów. Dzień 4,5 i 6. Twoje ciało powoli wraca do normy, najczęściej nie występują tu wahania nastrojów, bóle podbrzusza, spadki energii, ani problemy żołądkowo-jelitowe.  Dzień 7. Zaczyna wzrastać poziom

Cykl menstruacyjny – wszystko, co musisz o nim wiedzieć Read More »

Zapisz się

Make an appointment

[CP_APP_HOUR_BOOKING id="1"]